Wall charts, history and European Identity

EU Culture Programme; Education and Culture DG

De Hanzestad Kampen, 1441.

(4 ratings) 8,302 views

Series:

Schoolplaten voor de vaderlandse geschiedenis

Timeframe:

Towns and states

Scene of action:

Kampen

Illustrator:

Isings, J.H.

Publisher:

J.B. Wolters Groningen

Year of publication:

1962

Themes:

Trade    European history   

Uit de handleiding 1963: Een paar honderd meter verwijderd van de IJsselbrug, op weg naar Zwolle, brengt een voetpad ons van de dijk af naar een rietzoom vol heesters. Als we deze wildernis doorgetrokken zijn komen we aan de rivier, waar een prachtig uitzicht op de stad open komt. Naar links trekt de strenge Koornmarktspoort de aandacht. De machtige Bovenkerk rijst achter de poort boven de stad uit. Vóór de brug trekt de 17de- eeuwse ‘Nieuwe toren’de aandacht, maar hij kan toch niet zo sterk boeien, dat de dicht bij hem uitkomende Schepentoren van het oude raadhuis onbelangrijk wordt. Het jaartal 1441 is niet willekeurig gekozen. Dat is het jaar van de intrede der stad in de Hanze. De vaart op de IJssel is dan nog onbelemmerd. Zeven jaar later bouwt het zelfbewuste stadsbestuur een vaste houten brug. Vóór alles heeft de haringhandel betekenis. De poort vóór het raadhuis heeft niet zonder oorzaak de naam Vispoort. Daar is en bleef nog eeuwen lang de vismarkt. Daar stonden ook de visbanken.Voorbij de poort is het volk van de vissersschepen bezig met de aangebrachte haringvaten. De schepen, groot en klein, meren aan een steiger, de kogge aan meerpalen in de schoeiing. Het grote bedrijf aan de wal wordt door de Kamper kogge beheerst. Het is een sterk, groot schip, dat de ‘pennoen’ met de kleuren der stad voert. Op het voorkasteel van de kogge zijn twee schildjes aangebracht, één met het wapen, het andere met de kleuren der stad, zilver en lazuur. De kogge uit het begin van de 15de eeuw heeft nog maar één mast met één groot zeil. Kampen is sedert het midden van de 14de eeuw Rijksstad. Daarom voert de kogge de zwarte rijksadelaar op het goudgele zeil. De grote kogge heeft wijn aangebracht. De hijskraan brengt twee fusten omhoog. Tussen de aangevoerde steenblokken is een sjouwer bezig om met een hefboom de blokken te verplaatsen. Verderop liggen zandsteen en kalksteenblokken. Geheel rechts ligt ook nog een stapel turfsteen. Molenstenen, straalsgewijs met gebogen groeven uitgebikt, zijn meestal van trachiet of basaltsteen, dat langs de Boven Rijn wordt gedolven. Op stroom zijn achter de grote koggen enkele haringbuizen te zien. Zij meren aan een steiger. Een klein schip, met rijk versierd achterkasteel, begint uit te varen. Twee rijk geklede kooplieden staan in gesprek met een schipper, die een koffer met kostbaarheden draagt. Vorm en versterking van de koffer wijzen erop, dat de inhoud zorgvuldig bewaard moet worden. De oude heer draagt een ‘garde-corps’, een mouwloos overkleed met bont gevoerd en gezoomd. De korte, geplooide houppelande, een rok met wijde mouwen, is de dracht van de jongere figuur.